Poznaj swojego odbiorcę

Łukasz, czego szukasz?

Tak zwykła mówić do mnie moja babcia, kiedy jak kot z pęcherzem latałem po domu i wsadzałem nos w karzy kąt, nie wiedząc, czego tak naprawdę potrzebuję. Dlatego tworzenie ankiety należy zacząć od odwiedzi na pytanie „ co chcemy zbadać”. Bez tej wiedzy nie będziemy mogli sprostać najważniejszemu założeniu ankiety, czyli jej celowości. Choć na przykład pytania o płeć wydają się niezbędne i koniecznie w każdej ankiecie, to nie zawsze musimy je zadawać. I jeżeli nie musimy ich zadawać, to po prostu ich nie zadajemy, ponieważ będą BEZCELOWE, a ankieta niepotrzebnie będzie się wydłużała.Znając cel ankiety określamy grupę, do której będziemy ją kierować.

Do roboty!

W kolejnym kroku przystępujemy do układania ankiety. Zaczynamy od krótkiego wstępu, w którym przedstawiamy siebie oraz cel, w jakim przeprowadzamy ankietę. Na przykład: „ Sklep ProBajcik chce jak najlepiej sprostać oczekiwaniom naszych klientów w asortymencie, który im dostarcza, dlatego przygotowaliśmy tę ankietę aby móc jak najlepiej dostosować zasoby naszego sklepu do Waszych oczekiwań. Uprzejmie prosimy o poświęcenie 5 minut na wypełnienie tej ankiety.” Teraz pora na najważniejszy punk przygotowywania ankiety, czyli układanie pytań. Możemy je tworzyć w następujących kategoriach :

1. Zamknięte, czyli takie, w których respondent ma do wyboru narzucone przez nas odpowiedzi, na przykład: tak, nie, nie wiem, lubię, nie lubię etc.
2. Otwarte, wymagające zaangażowania osoby badanej (ale także i nas podczas ewaluacji wyników badań). W takich pytaniach prosimy o udzielenie odpowiedzi na postawione przez nas pytanie
3. Pytania półotwarte, czyli takie w których do kilku określonych przez nas odpowiedzi dodajemy możliwość wymyślenia jej przez respondenta. Na przykład, wymień sposoby w jakie się relaksujesz. W przypadku pytań półotwartych odpowiedziami mogą być: oglądam telewizję, słucham radia, spaceruję, śpię, czytam, gram w gry, spotykam się ze znajomymi, inne, wymień jakie.
4. Pytania filtrujące. Umieszczamy je na początku ankiety, oraz w miejscach w których przechodzimy do nowych obszarów badanych zagadnień. Na przykład, jeżeli chcemy zbadać preferencje wśród osób kupujących książki , pytaniem filtrującym może być : Ile książek kupił Pan/i w ostatnim półroczu. W przypadku, gdy zależy nam na odrzuceniu osób nie kupujących książek, przy odpowiedzi żadnej umieszczamy odsyłacz do końca ankiety.
5. Pytania z wykorzystaniem skali. W takich pytaniach podajemy skalę w której na przykład 1 oznacza nie podoba mi się, 3 nie mam zdania a 5 bardzo mi się podoba. Można stosować skale wielostopniowe, ale najlepiej, żeby były to skale nieparzyste, ponieważ wtedy łatwiej będzie nam rozłożyć na niej odpowiedzi.
6. Pytania metryczkowe, czyli demograficzne. W tych pytaniach poznajemy profil demograficzny osób, które badamy.

Oczywiście w jednej ankiecie nie musimy wykorzystywać wszystkich typów pytań, na przykład nie zawsze możemy mieć potrzebę pytania o wiek i płeć, ponieważ bardziej od tego będzie nas interesowało z jakiej przeglądarki korzysta osoba wypełniająca ankietę.

Co wolno, czego nie wolno?

Przy układaniu pytań musimy też pamiętać o kilku żelaznych zasadach:

1. Układaj pytania jasne, zrozumiałe i zwięzłe. Oraz zawsze dokładnie je wyjaśniaj. W innym wypadku respondent przestanie rozwiązywać Twój kwestionariusz już przy 2 pytaniu. Pamiętaj też, żeby dostosować język do grupy docelowej. Młodzież chętniej wypełni ankietę, jeżeli będzie napisana lekkim, przystępnym językiem.
2. Pod żadnym pozorem nie zadawaj pytań w pytaniu. Zamieszczanie takich sprowadzi chaos, nic poza tym.
3. Nie stosuj słów nacechowanych emocjonalnie, staraj się wynajdywać neutralne synonimy, ponieważ, ponieważ takie słowa mogą zaburzać odbiór ankiety, przez co jej wyniki nie będą wiarygodne.
4. Należy unikać pytań sugerujących, na przykład „Na czym polega negatywny wpływ gier komputerowych na młodzież” . Takie pytanie jasno sugeruje, gry komputerowe negatywnie wpływają na młodych ludzi. Tak samo nie stosuj zwrotów w stylu „Jak wszyscy wiedzą, Jak wiadomo” itp.”
5. Nie stosuj pytań bezosobowych. Zwracaj się bezpośrednio do osoby badanej. Do dorosłych Pan, Pani, do młodzieży możesz „mówić” na Ty.
6. Pytania intymne, delikatne należy umieszczać na końcu.
7. Podziel ankietę na działy tematyczne, nie skacz od tematu do tematu. Grupę pytań rozpocznij pytaniem ogólnym bądź filtrującym, następnie zagłębiaj się w dziedzinę.
8. Najpierw pytania łatwe, potem trudne.

Gdzie zrobić ankietę? Najłatwiej w Internecie!

Teraz chciałbym dodać kilka porad dotyczących ankiet Internetowych. Po pierwsze, od nadmiaru głowa boli, a kursor najeżdża nad czerwony krzyżyk zamykający ankietę. Dlatego, kiedy ją przygotowujemy pamiętajmy o tym, żeby nie przesadzić z ilością ekranów. 10 – 20 ekranów będzie ilością optymalną, ponieważ przy 10 ekranach wskaźnik porzuceń to tylko 7% a przy 30 już 25% procent! Im mniejsza ilość ekranów, tym mniej czasu będzie potrzebne na wypełnienie takiej ankiety, a pamiętajmy, że Internauta jest zwierzęciem leniwym, więc im krótsza kwestionariusze, tym większe mamy szanse na to, że ktoś je wypełni. Aby jeszcze bardziej przyspieszyć czas wypełniania ankiet, a tym samym zwiększyć prawdopodobieństwo tego, że nie zostaną odrzucone starajmy się stosować kilkustopniowe skale bądź pytania zamknięte, ponieważ napisanie czegoś zajmuje zdecydowanie więcej czasu niż zaznaczenie kursorem pojedynczego okienka. Ankietę możemy rozesłać mailowo do naszych klientów, możemy zaproponować im pobranie kwestionariusza ze strony naszej działalności bądź też możemy skorzystać z programu do tworzenia ankiet. Do przeprowadzenia ankiet możemy też wykorzystać landing page.